Trafik Kazası Kusur Oranı Nedir?

Kusur oranı trafik kazasının meydana gelmesindeki ihlal seviyesi olarak tanımlanır. Diğer bir ifadeyle trafik kazasındaki hata oranına kaza kusur oranı denir.

Bu yazımda sizlere kusur oranları nelerdir? Kusur oranı hesaplama nasıl yapılır? Kusur oranı sorgulama nasıl yapılır? Kusur oranı kaç günde belli olur? Tek tek açıklayacağım.

Yazımın detaylarına geçmeden önce trafik kazalarındaki kusur dağılımını yapan yetkili veya görevli kişilerin, kusur oranını hatalı belirleyebileceğini ve bu hata payanın da oldukça yüksek olduğunu belirterek, hatalı kusur dağılımının doğru bir itiraz süreci sonucu düzeltilebileceğini hatırlatmak istiyorum.

Kusur oranları nelerdir?

• Asli kusur
• Tali kusur

Olmak üzere trafik kazalarında kusur oranları ikiye ayrılır.

• kusur oranı 0 ne demek: Kaza da %100 haklı olmak demektir. Araçta meydana gelen hasar onarım ve araç değer kaybı bedelinin teminat limiti dahilinde karşı aracın sigorta şirketi tarafından ödeneceği anlamı taşımaktadır.
• kusur oranı 25 ne demek: Kaza da %75 haklı olmak, %25 hatalı olmak demektir. Diğer bir ifadeyle 8’de 2 kusur denir. Araçta meydana gelen hasar onarım ve araç değer kaybı bedelinin dörtte üçünü teminat limiti dahilinde karşı aracın sigorta şirketi tarafından ödeneceği anlamı taşımaktadır.
• kusur oranı 50 ne demek: Kaza da %50 haklı, %50 hatalı olmak demektir. Diğer bir ifadeyle 8’de 4 kusur denir. Araçta meydana gelen hasar onarım ve araç değer kaybı bedelinin yarısını teminat limiti dahilinde karşı aracın sigorta şirketi tarafından ödeneceği anlamı taşımaktadır.
• kusur oranı 75 ne demek: Kaza da %75 haklı olmak, %25 hatalı olmak demektir. Diğer bir ifadeyle 8’de 6 kusur denir. Araçta meydana gelen hasar onarım ve araç değer kaybı bedelinin dörtte üçünü teminat limiti dahilinde karşı aracın sigorta şirketi tarafından ödeneceği anlamı taşımaktadır.
• kusur oranı 100 ne demek: Kaza da tamamen hatalı olmak demektir. Diğer bir ifadeyle 8’de 8 kusur denir. Eğer kaskonuz yok ise aracınızda meydana gelen hasar onarım bedelini cebinizden ödemeniz gerekir. Kaskonuz olsa dahi araç değer kaybı alamayacağınız anlamı taşır.

Elbette kazadaki kusur oranı hatalı belirlenmiş olabilir. Yazımın sonunda belirttiğim kusur oranı itirazı yaparak, değişen kusur oranı sayesinde hak kaybınızın önüne geçebiliriz.

Asli kusur oranı nedir?

Asli kelimesinden de anladığınız üzere kazanın oluşumundaki temel etken sayılan ihlallere asli kusur denir. Karayolları trafik kanununa göre 12 tane asli kusur maddesi vardır.

Asli kusur maddeleri:

1. Kırmızı ışıkta geçmek
2. Taşıt giremez işareti olan yola girmek
3. Karşı yönden gelen araçların şeridine girmek
4. Arkadan çarpmak
5. Hatalı sollama yapmak
6. Hatalı şerit değiştirmek
7. Şeride tecavüz etmek
8. Kavşaklarda ilk geçiş hakkına uymamak
9. Dar yollarda ilk geçiş hakkına uymamak
10. Hatalı manevra yapmak
11. Yerleşim yeri dışında hatalı park etmek
12. Park halindeki araçlara çarpmak

Tali kusur oranı nedir?

Arkadaşlar tali kusurun doğrudan bir maddesi yoktur. Ancak karayolları trafik kanununda asli kusur sayılmayan trafik kuralı ihlallerine tali kusur denilmektedir.

Az önce okuduğunuz asli kusur tanımı ve asli kusur maddelerinde bir şey dikkatinizi çekmiş olması gerekir.

Hızlı araç kullanmaktan hiç bahsetmedim. Nitekim hız ile ilgili 52 1a kusur oranı asli kusur değildir. Trafik kazalarında hız tali kusurdur.

Kusur oranı nasıl belirlenir?

Maddi hasarlı trafik kazası tutanaklarındaki kusur oranını SBM Tramer belirler. Ancak jandarma veya polislerin tanzim etmiş olduğu kaza tutanaklarında kusur oranını, tutanağı tanzim eden görevliler belirler.

Buradaki en önemli ayrım tramer kusur oranı değerlendirmesini 49 tane kaza durum senaryosu üzerinden yüzdesel olarak %0, %50 veya %100 şeklinde yaparken polis veya jandarma görevlileri kusur oranını yüzdesel olarak belirtmezler, karayolları trafik kanundaki maddeleri belirtirler.

Bu maddelere göre de ilgili mevzuat çerçevesinde kusur oranı maddesinin asli mi yoksa tali mi olduğuna bakılır ve yüzdesel sonuç çıkartılır.

Bir diğer önemli husus ise tramer sadece asli kural ihlallerine göre değerlendirme yaparken jandarma veya polis görevlileri hem asli hem de tali kusur ihlallerine göre değerlendirme yapar.

Buradaki yüzdesel sonuçları her ne kadar sigorta şirketleri kendileri belirlese de trafik literatüründe asli kusur %75 tali kusur %25 olarak kabul görür. Zira bu oranlar genel bir kanıdır farklılık gösterebilir.

Özellikle mahkemece görevlendirilen trafik kazası kusur oranı adli tıp uzmanları veya adli trafik bilirkişileri kendi görüş ve kanaatleriyle %70-%30 veyahut %80-%20 gibi farklı kararlar verebilmektedir.

Eğer sigorta şirketiniz kaza da kusur oranınızı farklı olarak hesaplıyor ise bu durumda itiraz hakkınız doğuyor. Nitekim itirazınız sonucu değiştirmiyor ise yasal sürecinizi başlatabiliriz.

Kusur oranı kaç günde belli olur ve araç kusur oranı sorgulama nasıl yapılır sorularına ise kısaca değinmek istiyorum.

Tramerde kusur oranı 3 iş günü içerisinde belli olur. Ancak tramerde mutabakatsızlık veya tramer komisyonu değerlendirme gibi durumlar olması halinde 5 ile 7 iş günü içerisinde kusur oranı belli olmaktadır.

Jandarma veya polis tutanaklarında ise tutanak tutulduğu anda kusur oranı da belli olmuştur. Ancak görevliler tutanağını kazazedelere genelde birkaç gün sonra, trafik denetleme şube müdürlüğünden veya polis merkez amirliklerinden alabileceklerini belirtirler. Böylelikle kolluk kuvvetlerinin tanzim etmiş olduğu kaza tutanağındaki kusur oranı ise birkaç gün sonra belli olmuş olur.

Trafik kazası tutanak sonucu öğrenmek için sbm.org.tr adresinden araç kusur oranı sorgulama sayfasını kullanabilirsiniz.

Trafik kazası kusur oranı Yargıtay kararı

Teknik olarak her ne kadar yasal mevzuat çerçevesinde kazada kusur oranı öğrenme işlemlerinin nasıl yapılacağını anlatsam da bir kaç istisna yargıtay kararından bahsetmek istiyorum.

81/1-a kusur oranı maddesinde belirtilen kaza yerini terk etme veya çarpıp kaçma olarak bilinen trafik kazası türlerinden bir örnek verecek olursam.

X sürücü kendi şeridinde nizami seyir halinde iken Y sürücünün kendi şeridine girip aracına çarptığını iddia ediyor ve bu iddianın tespitine yönelik somut bir kanıt sunamıyorsa;

Kırmızı ışık ihlali kusur oranı belirlenirken eğer iki araç sürücüsü de yeşil ışıkta geçtiğini beyan ediyor ve hangi sürücünün kırmızı da geçtiği belirlenemiyorsa;

Trafik kazasının meydana gelmesinde sürücülerden hangisinin kusurlu olduğunun kesin olarak tespit edilip edilmediği durumlarda Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E.2007/11-104K:2007/180 sayılı kararına istinaden riziko eşit şekilde paylaştırılır.

Rizikonun eşit şekilde paylaştırılması nedir diye soracak olursanız kusur oranının yarı yarıya (%50-%50) paylaştırılması demektir.

Trafik kazası kusur oranına itiraz

Trafik kazası kusur oranına itirazı karayolları trafik kanundaki tanıma göre işletenler yani araç sahipleri yapabilirler.

Bu süreçle alakalı olarak özellikle belirtmek istediğim bir husus var. Ne yazık ki ülkemizde itiraz süresi 5 iş günü olarak biliniyor. Ancak itiraz hakkınızın iki yıl olduğunu biliyor muydunuz?

Elbette ki zorlu ve meşakkatli bir süreç olduğu aşikar. Doğru adımlar atıldığında çok kısa sürede olumlu sonuç alacağınızdan şüpheniz olmasın.

Detaylı itiraz rehberimiz ve yapılması gerekenler için kusur oranına itiraz nasıl yapılır yazımı okumanızı tavsiye ediyorum.